Akcija za ljudska prava smatra da u junu Ustavni sud nije smio da dozvoli da sutkinja Đuranović glasa u svojoj stvari, o pravnom pitanju od koga je neposredno zavisila njena funkcija, jer je načelo Nemo iudex in causa sua temelj pravne civilizacije.
Iz Akcije za ljudska prava (HRA) poručeno je da u Crnoj Gori treba hitno, cjelovito i trajno riješiti problem prestanka funkcije sudija Ustavnog suda. U HRA navode da su u Ustavnom sudu sudije koje nemaju više pravo da obavljaju funkcije.
“Ustavni sud Crne Gore nije zasnovan na Ustavu i zakonu, jer ga čine i sudije koje više nemaju pravo da obavljaju tu funkciju. Istovremeno, ovim, već bivšim, sudijama, dozvoljava se da učestvuju u radu sjednica Ustavnog suda koje o njihovom prestanku mandata treba da obavijeste predlagača (Skupštinu i predsjednika Crne Gore). Dakle, dopušta im se da odlučuju o sopstvenim pravima i, u krajnjem, onemogućavaju izbor novih sudija. Ako se ovaj pravni skandal nastavi, sve sudije Ustavnog suda se jednostavno mogu smatrati i doživotno vezanim za svoje fotelje, a integritet tog suda sasvim urušenim”, kazali su.
Posljednju odluku da razriješi sutkinju Draganu Đuranović koja nema pravo da obavlja funkciju Skupština Crne Gore nije donijela u skladu sa postupkom propisanim Ustavom i Zakonom o Ustavnom sudu, jer kako navode, je postojala odluka Ustavnog suda iz juna da se Skupština ne obavještava da je ova sutkinja ispunila uslove za penziju.
Međutim, ta odluka Ustavnog suda, koja je inače grubo kršenje Ustava Crne Gore, nije regularno donijeta, jer je u njenom donošenju učestvovala i sama sutkinja o čijem se prestanku funkcije odlučivalo, iako je morala biti izuzeta.
“Temeljno pravno načelo Nemo iudex in causa sua (niko ne može biti sudija u svojoj stvari) važi i za Ustavni sud Crne Gore. O tome se mora voditi računa na sjednici na kojoj će se naredne nedjelje odlučivati o prestanku funkcije ostalim sudijama Ustavnog suda kojih se to pitanje neposredno tiče i koji se moraju izuzeti iz odlučivanja”, istakli su.
Akcija za ljudska prava (HRA) već godinama ukazuje da sudijama Ustavnog suda Crne Gore funkcija prestaje u skladu s Ustavom, po istom ustavnom pravilu po kojem je propisano da prestaje i svim drugim sudijama u državi. Ustav Crne Gore u članu 154 stav 3 jasno propisuje da sudiji Ustavnog suda funkcija prestaje kad “ispuni uslove za starosnu penziju” (čl. 121 st. 2 isto pravilo propisuje za ostale sudije). Te uslove za penziju propisuje isključivo Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju (ZPIO) i oni podrazumijevaju 65 godina starosti ili 40 godina radnog staža.
“U Ustavu ne piše da javna funkcija sudijama Ustavnog suda prestaje “kad im radni odnos prestane po sili zakona” (sa 66 godina), kao što tvrde sudije tog suda. Takvo stanovište, očigledno neutemeljeno u tekstu Ustava, motivisano je isključivo što dužim ličnim zadržavanjem javne funkcije, i to je dovelo do teškog urušavanja ustavno pravne zaštite koja je temelj pravnog poretka”, rekli su.
Dvoje sudija Ustavnog suda je još u maju, odnosno u junu ove godine navršilo 65 godina života i/ili 40 godina staža i tada su im morale prestati funkcije na osnovu Ustava i ZPIO. Radi se o Budimiru Šćepanoviću i Desanki Lopičić.
