Prema podacima Centralne banke Crne Gore (CBCG), direktne strane investicije tokom prošle godine iznosile su 856,9 miliona eura. U izvještaju o Investicionoj klimi koji je juče objavio Stejt Department, naglašava se da vlada efikasno upravljala javnim dugom.
U Izvještaju se navodi i da su Srbija, Rusija, Njemačka, Švajcarska, UAE, Turska, Italija i Sjedinjene Američke Države među najvećim izvorima direktnih stranih investicija u Crnu Goru. Tu su i Kipar i Austrija, mada u manjem obimu.
Ističu i da je Crna Gora imala jedan od najvećih odnosa javnog duga prema BDP-u kad je riječ o zemljama Zapadnog Balkana. Taj odnos je opadao u posljednje dvije godine, a zahvaljujući snažnom rastu i otplatama tokom decembra prošle godine pao je sa visokih 105 procenata u 2020. na oko 60,2 procenata.
“Rast BDP-a bio je šest procenata u 2023., vođen privatnom potrošnjom i dobrim turizmom godišnje doba. Neizmireni dugovi zemlje i oslanjanje na nekoliko privrednih sektora čine je ranjivom na dalje ekonomske šokove nakon pandemije COVID-19 i dalje invazije Rusije na Ukrajinu”, navodi se u Izvještaju.
Iz Stejt Departmenta naglašavaju da je Crna Gora 2022. godine počela da sprovodi široki program ekonomskih reformi poznat kao “Evropa sad”, kojim su eliminisani svi individualni doprinosi za zdravstvenu zaštitu, skoro udvostručena minimalna zarada i uveden sistem progresivnog oporezivanja. Takve reforme su nastavljene uvećanjem minimalnih penzija sa 216 na 450 eura, u januaru ove godine.
Važan izvor prihoda čini i izvoz energije, koji se odvija prvenstveno putem podvodnog električnog kabla do Italije. Projekat kabla, koji je uključivao izgradnju tunela dugog 433 kilometra, približno 1.200 metara ispod površine Jadranskog mora, koštao je 800 miliona eura i počeo je sa radom u decembru 2019. Potencijalni drugi kabl koji bi omogućio povećan izvoz energije u Italiju, trenutno je na razmatranju.
U Izvještaju o Investicionoj klimi pozdravljaju činjenicu da je razvoj infrastrukture prioritet Vlade, koja je već najavila izgradnju dva autoputa i nekoliko brzih puteva do kraja 2030.
Zapaženo je i Crna Gora nastavlja da se bori sa problemima vladavine prava, uključujući korupciju i organizovani kriminal.
