Međunarodni festival KotorArt, jedan od najznačajnijih umjetničkih festivala u Crnoj Gori i regionu, održao je svoje 24. izdanje u periodu od 13. jula do 13. avgusta 2025. godine, i ove godine potvrdio status multidisciplinarne platforme koja objedinjuje muzičku, književnu, pozorišnu, filozofsku i edukativnu dimenziju, njegujući kulturnu baštinu Boke i Crne Gore kroz savremenu interpretaciju.
Kako navode organizatori, festival je prožet idejom susreta tradicije i savremenosti, nastupima najstarijeg i najmlađeg orkestra u Crnoj Gori, Gradske muzike Kotor i Festivalskog orkestra Crne Gore, povezao je Crnu Goru i Austriju kroz susret klapske pjesme, gusala, elektronske muzike, marševa i valcera.
Festival je obilježio 200 godina od rođenja kralja valcera, Johana Štrausa II, a u okviru otvaranja poručene su i dvije nove kompozicije savremenih crnogorskih autora Nine Perović i Milivoja Pićurića.
“Sa istom idejom sa kojom je otvoren, Festival je i zatvoren 13. avgusta, koncertnim izvođenjem savremene opere “Gospa od Škrpjela, Jacinta žena koja čeka”, koja je kroz savremeni umjetnički izraz odala počast lokalnom kulturnom nasljeđu kroz univerzalnu temu čežnje, nade i ljubavi. Time je simbolično zaokružena ideja da sve počinje i završava kod kuće, u Boki, dok Kotor, kao njen kulturni centar, ostaje mjesto gdje staje cijeli svijet”, navode u saopštenju.
Festival je okupio više od 500 umjetnika iz Crne Gore, zemalja regiona, Austrije, Slovačke, Italije, Portugala, Rusije, Velike Britanije, Venecuele i Kine.
Direktor KotorArta, Ratimir Martinović, istakao je značaj festivala kao javnog prostora posvećenog umjetničkoj slobodi, dijalogu i promišljanju, udaljenog od političkih nadmetanja. Naglasio je da festivalska pozornica nikada nije bila prostor za samopromociju, već mjesto okupljanja ideja i posvećenosti javnom interesu. Iako KotorArt traje već 24 godine i u svakom novom izdanju donosi kvalitetne programe, Martinović ističe da postoji niz prepreka sa kojima se suočavaju prilikom organizacije festivala.
“Mi 24 godine trajemo u vrlo turbulentnim okolnosti. Preživljavamo razne pritiske i prijetnje, te nelogičnosti koje su sistemske prirode. Uspijevali smo tako što smo osim programske i organizacione autonomije izgradili i finansijsku autonomiju. Tu su finansijeri koji nas podržavaju sa svih strana Evrope i svijeta. Mislim da je to garancija našeg trajanja. Mi zaista imamo podršku Opštine Kotor kakvu bismo samo mogli poželjeti i ovom prilikom zahvaljujem kompletnoj administraciji na čelu sa predsjednikom Opštine Vladimirom Jokićem. Nadam se će ostatak sistema profunkcionisati, ne samo u odnosu na nas, već i puno kvalitetnih inicijativa i ideja ne samo od KotorArta, već i od lokalnih i državnih institucija, ali i nezavisnog kulturnog sektora koje nažalost ne ugledaju svjetlost dana zbog raznoraznih birokratskih zavrzlama koje često zvuče vrlo složeno i komplikovano, a zapravo iza toga često ne stoji gotovo ništa,” naveo je Martinović.
Martinović dodaje da status KotorArta kao manifestacije od nacionalnog značaja donosi i prednosti i mane.
“Mnogi misle da je to olakšica i u jednom smislu zaista jeste. Možemo računati na podršku države, međutim, svjedočimo da to zapravo i nije olakšica jer pored svih ugovora i sporazuma mi doživljavamo da nekoliko dana pred festival ne znamo konačni budžet. To je za neke manifestacije možda i prihvatljivo, ali za nas sa ovakvim programima, sa ovakvim konceptima i ovakvim profilom umjetnika koje KotorArt od početka dovodi u Kotor, zaista nije prihvatljivo. Čast je biti festival od nacionalnog značaja, razumijem da je u izradi nova uredba koja će definisati manifestacije od nacionalnog značaja u Crnoj Gori. Mi ćemo aplicirati i za taj novi status s tim da se nadamo da će ta nova uredba značiti i funkcionisanje onoga što ona treba da predstavlja – predvidivost, mogućnost da vi za tako velike događaje kakav je KotorArt imate jasnu ideju na šta možete računati kada se radi o podršci države,” ispričao je on.
Organizatori poručuju da je festival KotorArt i ove godine, kroz bogat i raznovrstan program, još jednom potvrdio svoj doprinos kulturnom, umjetničkom i turističkom identitetu ne samo Kotora, već i cijele Crne Gore. Kroz spoj lokalnog i međunarodnog, tradicionalnog i savremenog, Festival je ostao vjeran svojoj misiji da njeguje i stvara baštinu, inspiriše dijalog i bude platforma susreta za umjetnike, stručnu javnost i publiku.
